2.1 Challenge ‘Digital Heroes’ 22-23
werkgroepleider Pieter Hogenbirk
In vervolg op de Challenge Duurzaamheidshelden zullen we ook komend schooljaar voor onze nlt-leerlingen een Challenge organiseren, nu met als thema om een nlt-module te verrijken of promoten met een digitale component. We willen in deze workshop vertellen hoe we de Challenge willen vormgeven, maar vooral de deelnemers vragen mee te denken over:
- de opdracht
- de manier waarop je er in de groep aandacht aan kunt geven
- de beoordelingscriteria
- de praktische uitwerking.
Op deze manier kunnen we bijtijds de Challenge voorbereiden en uitzetten, zodat we zo veel mogelijk leerlingen de kans bieden eraan mee te doen.
2.2 Didactiek bij Digitale Technologie, even schakelen?
werkgroepleiders Bart Kappé en Klaas Beute
De schakelmodule Digitale Technologie is afgerond. Voor veel docenten en toa’s is het niet vanzelfsprekend dat ze weten hoe ze deze goed in hun lespraktijk kunnen gebruiken. Immers, niet iedereen is regelmatig bezig met printplaatjes en programmeren. Leerlingen ermee aan de slag laten gaan, betekent niet dat je als docent of toa alles moet weten en kunnen. Juist bij dit onderwerp zijn de verschillen tussen voorkennis en vaardigheden van leerlingen groot. Sommige leerlingen weten veel meer dan de docent en toa samen. Hoe ga je dan toch met vertrouwen zo’n module geven?
We laten zien hoe je dat kunt aanpakken. Het internet staat vol met instructies en online lessen. Een didactische aanpak betekent ook dat je leerlingen laat samenwerken, gebruik laat maken van elkaars kennis en vaardigheden en ze elkaar (en jou) laat helpen. Inzetten van digitale technologie bij nlt betekent ook dat je als docenten en toa’s zelfvertrouwen ontwikkelt en er mee aan de slag gaat. De auteurs van de module hopen je te inspireren en te laten zien hoeveel mooie dingen er met de Digitale Technologie bij nlt mogelijk zijn.
2.3 Geo Citizen Science: toolbox waarmee leerlingen onderzoek kunnen doen aan aarde, landbouw en klimaat bij nlt
werkgroepleiders Katja Egorova en Serkan Girgin
Citizen science is participatie van het publiek in wetenschappelijk onderzoek. Samenwerken van burgers en wetenschappers genereert nieuwe kennis én er ontstaat bewustzijn over praktijk en methoden van onderzoek. Voor scholen levert dit veel mogelijkheden, waarbij leerlingen de kans krijgen bij te dragen aan de oplossing van echte vraagstukken, terwijl ze wetenschappelijke gereedschappen gebruiken. Voor onderzoek aan de aarde, landbouw en klimaat zijn inmiddels veel gebruiksklare online gereedschappen beschikbaar, die ook door wetenschappers gebruikt worden. Graag willen we ze nog beter geschikt maken om bij nlt in te zetten. Daarvoor vragen we in de workshop reactie van docenten en toa’s.
Gebruikers zonder veel ervaring kunnen met de tools beschikbare informatie over hun woonomgeving uit databases zichtbaar maken, combineren met satellietdata, en hun eigen metingen in kaarten verwerken. We laten zien hoe de tools werken, welke ervaring daar mee is bij geografische citizen science projecten met scholen in Nederland en in het buitenland. We laten zien op welke manier de tools in te zetten zijn bij lesmodules nlt.
Voorbeelden zijn o.a. de modules Digitale technologie, Duurzame ontwikkeling, Satellieten en Aardobservatie, Ruimte voor de Rivier, Dijk van een Dijk, en Summer in the City.
N.b.: Deze workshop is Engelstalig.
2.4 Inspiratie sessie: hoe kan ik het thema Duurzaamheid meer zichtbaar maken bij nlt?
werkgroepleider Suzanne Calabretta
In deze werkgroep worden inspirerende voorbeelden gedeeld om het thema Duurzaamheid binnen nlt meer zichtbaar te maken.
De werkgroep start met de opbrengsten tot nu toe van een PLG, waaraan studenten van de Eindhoven School of Engeneering en docenten uit het werkveld deelnemen. Zij werken met challenge based onderwijs binnen het thema duurzaamheid.
Centraal staan vragen als:
Hoe kan je leerlingen bewust maken van dit thema en hoe geef je het een breed gedragen plek binnen de school?
De studenten van de lerarenopleiding van de TU/e vertellen hoe zij door middel van ontwikkelgericht onderzoek zich hierin verdiept hebben en er concreet mee aan de slag zijn gegaan in samenwerking met de betrokken docenten.
Vervolgens worden voorbeelden van lesmateriaal, ontwikkeld door master studenten van de Fontys lerarenopleiding Tilburg gepresenteerd. Het materiaal is ontwikkeld binnen het vakoverstijgende vak STEM, dat als thema Duurzaamheid heeft. Studenten gaan op zoek naar een externe opdrachtgever, die een duurzame oplossing voor een vraagstuk binnen zijn instituut/bedrijf zoekt. Ze verdiepen zich in het vraagstuk en ontwikkelen er onderwijs bij. Tijdens het design proces is er ruimschoots aandacht voor vakoverstijgende didactiek en aspecten van boundary crossing (samenwerken met collega’s van verschillende vakken).
Er is binnen de workshop gelegenheid om met collegae ervaringen uit te wisselen.
2.5 Virtual Reality: de volgende innovatie in onze didactiek
werkgroepleider Mart Mojet
In deze workshop poneren wij de stelling dat Virtual Reality ongekende didactische mogelijkheden biedt. Het kan ons onderwijs versterken als de contexten onbereikbaar zijn vanwege hun grootte (heelal, chemische reacties), hun ligging (de derde wereld, een Nederlands waterloopkundig project gezien vanuit de lucht), of gevaar voor de gezondheid (straling, spreekbeurt). iVR kan verder goed toegepast worden bij het realistisch oefenen van protocollen, het trainen van attitude, het verhogen van de concentratie en het bieden van autonomie.
Tijdens de workshop zullen we de iVR-app demonstreren waarin een Havo-4 leerling binnen 10min begrijpt hoe complexe processen in het hert werken (zie ook NVOX 2021, vol. 9 blz. 38-39).
Tijdens de workshop zullen we ook een natuurkundig voorbeeld tonen, namelijk beter begrip van zwaartekracht, traagheid en gewichtsloosheid, door een virtueel bezoek aan het ISS. Een derde demonstratie toont een scheikundig voorbeeld, bezoek aan een vervuild meertje dat leidt tot kennis over plastics.
Er zijn twee vragen die we willen stellen tijdens deze workshop. 1) zijn deze voorbeelden overtuigend genoeg, staan we inderdaad aan de vooravond van een nieuwe didactische innovatie vergelijkbaar met de invoering van PowerPoints en digiborden? En 2) wat hebben scholen nodig om met virtual reality aan de slag te kunnen gaan?
2.6 Laat jij je verleiden tot nlt in de onderbouw?
werkgroepleider Joris de Vries
Deze werkgroep bestaat uit 3 onderdelen:
-
Waarom is het verleidelijk om nlt in de onderbouw te geven?
Presentatie van de belangrijkste doelstellingen en kwaliteitscriteria van nlt in de onderbouw, met ruimte om hier met elkaar over te discussiëren.
-
Verleidelijke vaardigheden
Onze ambitie is om doorlopende leerlijnen te ontwikkelen van klas 1 tot en met klas 3 voor in ieder geval de vaardigheden onderzoeken en ontwerpen. Graag gaan we met jullie in gesprek over hoe die leerlijnen eruit kunnen zien en hoe we ervoor kunnen zorgen dat deze leerlijnen goed voorbereiden op (nlt in) de bovenbouw.
-
Verleidelijke modules
Presentatie van de stand van zaken omtrent de nlt onderbouwmodules. Welke modules zijn al ontwikkeld en welke modules zijn op dit moment in ontwikkeling? Welke thema’s komen aan bod in het onderbouwprogramma? Aansluitend met elkaar brainstormen over interessante vraagstukken voor onderbouwmodules, bijvoorbeeld als ‘voorlopers’ op bovenbouwmodules. Dit onderdeel sluiten we af met een korte presentatie over de mogelijkheden om als docent en/of school mee te schrijven aan nieuwe modules
2.7 Practicum verder ontwikkelen, hoe doen we dat samen?
werkgroepleiders: Jan Jaap Wietsma en Asjen van den Berg
In lesmodules nlt zijn veel practica te vinden. De ene beter uitvoerbaar dan de andere. Uiteindelijk moeten ze op school uitgevoerd kunnen worden, met de spullen die beschikbaar zijn. Soms blijken dan aanpassingen noodzakelijk, en ontwikkelen collega’s een aangepaste versie. Hoe zorgen we dat die kennis gedeeld wordt? Voor bepaalde modules zijn ook nieuwe practica wenselijk, maar blijkt daarvoor geen kant en klare beschrijving of materiaal voorhanden. Wat doe je dan?
Heb je zelf nieuwe varianten van bestaand practicum, of juist een volledig nieuw practicum bij een module ontwikkeld? Vind je het mooi om samen met collega’s aan nieuw practicum te werken, of bestaand practicum te verbeteren? Volg de werkgroep. Graag maken we voor nlt een ontwikkelgroep voor praktisch werk ter ondersteuning van ontwikkelteams én als vraagbaak en kenniscentrum voor scholen.
2.8 Actualisatie vakvernieuwig nlt
werkgroepleider: Erik Woldhuis
In september is er een vakvernieuwingscommissie gestart voor de natuurwetenschappelijke vakken. Deze commissie gaat, in een traject van 2 jaar, uiteindelijk nieuwe examenprogramma’s opleveren voor alle natuurwetenschappelijke vakken – biologie, natuurkunde, scheikunde, nlt en O&O – voor alle schoolsoorten en leerwegen. In deze werkgroep zullen we vertellen wat de opdracht aan de commissie is, welke producten ze gaat opleveren, waar de commissie al mee bezig is geweest waar de discussie over gaat en hoe het traject er verder uit gaat zien.
2.9 Gebruikerservaringen van Waterstof uit Wind en Woestijn
werkgroepleiders: Roelof Stienstra en Edgar de Wit
De lesmodules Waterstof uit Wind en Woestijn voor havo en vwo zijn ontwikkeld en getest in de klas. De ervaringen hierover worden in deze werkgroep met jie gedeeld. Wat is er fijner dan van collega’s te horen hoe collega's de uitvoerbaarheid van de lesmodule hebben ervaren?
Je gaat naar huis:
- met praktische handvatten om deze lesmodule op zinvolle wijze uit te voeren,
- met ideeën over de aanpassingen die de collega’s hebben gedaan,
- met ideeën over hoe je deze lesmodule kunt inpassen in de modulereeks.
